บทบาท “บาบอ” ในการขับเคลื่อน: สานพลังเครือข่าย สร้าง “สุขภาวะที่ยั่งยืน” ให้เด็กปอเนาะชายแดนใต้

รวบรวม/เรียบเรียงโดย อุสตาซอับดุชชะกูร บินชาฟิอีย์ (อับดุลสุโก ดินอะ)

      เมื่อวันที่ 17 พฤศจิกายน 2568 ได้เกิดปรากฏการณ์ความร่วมมือครั้งสำคัญในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ กับพิธีลงนาม บันทึกความร่วมมือ (MOU) ในงาน “สานพลังบาบอและเครือข่ายสร้างนิเวศสุขภาวะเด็กปอเนาะ” ณ โรงแรมซี.เอส. ปัตตานี กิจกรรมนี้ไม่ใช่เพียงการลงนามบนกระดาษ แต่เป็นการประกาศเจตนารมณ์ร่วมกันของทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และที่สำคัญที่สุดคือ “บาบอ” หรือผู้รู้ศาสนา ในการสร้าง “ระบบนิเวศสุขภาวะที่ยั่งยืน” ให้กับเยาวชนในโรงเรียนปอเนาะ

บาบอ: ศูนย์กลางแห่งความศรัทธาและการพัฒนา

      ในสังคมมุสลิมจังหวัดชายแดนใต้ บาบอ คือบุคคลที่ทรงอิทธิพลและได้รับความเคารพอย่างสูง ท่านไม่เพียงเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ทางศาสนาอิสลาม แต่ยังเป็น ผู้นำทางจิตวิญญาณ, ผู้ให้คำปรึกษา, และ ผู้ดูแลสวัสดิภาพ ของลูกศิษย์และชุมชน บทบาทของท่านจึงครอบคลุมทุกมิติของชีวิต ไม่ใช่แค่เรื่องในมัสยิดหรือห้องเรียนเท่านั้น

     การลงนาม MOU ครั้งนี้ ได้ตอกย้ำถึงการผนึกกำลัง โดยมี นายนิกร เซ้งเถียร ผู้อำนวยการศูนย์ขับเคลื่อนการศึกษาในจังหวัดชายแดนภาคใต้ เข้าร่วมเป็นประธานและสักขีพยาน สะท้อนให้เห็นว่า ภาครัฐตระหนักถึงพลังอันยิ่งใหญ่ของบาบอ ในฐานะ ผู้ขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง ที่เข้าถึงและเข้าใจบริบทของเด็กปอเนาะได้อย่างลึกซึ้ง

องค์ประกอบของ “สุขภาวะที่ยั่งยืน” ในบริบทปอเนาะ

     ตามข้อมูลที่ได้กล่าวมา สุขภาวะที่ยั่งยืน คือการมีสุขภาพดีที่สมบูรณ์ทั้งทาง ร่างกาย, จิตใจ, สังคม และปัญญา อย่างสมดุลและต่อเนื่อง ซึ่งเป็นพื้นฐานของการมีชีวิตที่ดีในระยะยาว

ในระบบนิเวศของโรงเรียนปอเนาะ บาบอและเครือข่ายจะมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนองค์ประกอบเหล่านี้อย่างเป็นรูปธรรม:

• 1. สุขภาวะทางกาย: บาบอสามารถผลักดันให้เกิดการปรับปรุงสภาพแวดล้อมที่พักอาศัยและโภชนาการที่เหมาะสมตามหลักการอนามัยและหลักศาสนา (ฮาลาล) การสร้างความร่วมมือกับภาคสาธารณสุขจะช่วยให้เด็กๆ ได้รับการดูแลสุขภาพ การป้องกันโรค และส่งเสริมการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
• 2. สุขภาวะทางจิต: การเรียนรู้ศาสนาเป็นพื้นฐานของความสงบทางจิตใจอยู่แล้ว แต่บาบอสามารถขยายบทบาทสู่การให้คำปรึกษาด้านสุขภาพจิตสมัยใหม่ การจัดการความเครียด และการสร้างบรรยากาศที่อบอุ่นเพื่อป้องกันปัญหาความเปราะบางทางอารมณ์ในวัยรุ่น
• 3. สุขภาวะทางสังคม: บาบอเป็นแกนนำในการส่งเสริมการอยู่ร่วมกันอย่างสันติ มีระเบียบวินัย และสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างศิษย์ด้วยกัน รวมถึงการเชื่อมโยงศิษย์เข้ากับชุมชนและสังคมภายนอกอย่างสร้างสรรค์
• 4. สุขภาวะทางปัญญา: นอกจากความรู้ทางศาสนาแล้ว บาบอยังเป็นผู้สนับสนุนให้เด็กๆ ได้รับ ทักษะชีวิต ที่จำเป็นต่อการดำเนินชีวิตในโลกยุคใหม่ รวมถึงการมีโลกทัศน์ที่กว้างไกลและถูกต้อง ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการพัฒนาที่ยั่งยืน

มุ่งสู่การพัฒนาแบบองค์รวม

    กิจกรรมครั้งนี้ได้รวบรวมภาคีเครือข่ายจากหลายสาขา ทั้งด้านการศึกษา สาธารณสุข ภาคประชาสังคม และผู้นำศาสนา เพื่อร่วมกัน ออกแบบทิศทางการทำงานเชิงพื้นที่ การลงนาม MOU จึงเป็นเสมือน พันธสัญญา ที่จะร่วมกันพัฒนาเด็กและเยาวชนในพื้นที่ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างรอบด้าน

     บทบาทของบาบอและเครือข่าย จึงเป็นมากกว่าผู้ให้การศึกษา แต่เป็น สถาปนิกทางสังคม ที่ร่วมมือกับทุกภาคส่วน สร้างฐานรากแห่งสุขภาวะที่แข็งแกร่งและต่อเนื่อง เพื่อให้เด็กปอเนาะเติบโตเป็นพลเมืองที่มีคุณภาพ และเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาที่ยั่งยืนของประเทศต่อไป

 2,631 total views,  4 views today