#ภารกิจการเตรียมความพร้อม : การจัดการศพมุสลิมที่เสียชีวิตจากโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19)

โดย อุสตาซอับดุชชะกูรฺ บินชาฟิอีย์ (อับดุลสุโก ดินอะ)

ด้วยพระนามของอัลลอฮฺผู้ทรงเมตตาปรานีเสมอ มวลการสรรเสริญเป็นสิทธิ์ของอัลลอฮฺ(สุบหานะฮูวะตะอาลา) ผู้ทรงอภิบาลแห่งสากลโลกขอความจำเริญและสันติจงประสบแด่ศาสนฑูตมุฮัมมัด ผู้ประเสริฐสุดแห่งบรรดานบีและเราะสูล ขอความจำเริญและสันติจงประสบแด่ครอบครัว วงศ์วาน เศาะหาบะฮฺและผู้เจริญรอยตามท่าน
วันที่ 30 เมษายน 2564 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นายอาคม ปรีดากุล หรือ “ค่อม ชวนชื่น” นักแสดงตลกชื่อดัง ได้เสียชีวิตลงแล้ว หลังเข้ารักษาอาการป่วยโควิดทรุดหนัก โดยมี “ไอซ์ ณพัชรินทร์ ไพบูลย์รัตนกิจ” บุตรสาวได้แจ้งข่าวผ่านแฟนเพจ ค่อม ชวนชื่นว่า “คุณพ่อหลับสบายแล้วนะคะ”ในขณะที่สถิติผู้ที่เสียชีวิตสะสมของประเทศไทย 203 คน

ทั้งนี้ทางสถาบันพยาธิวิทยา กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ได้มีแนวทางวิธีการจัดการการศพผู้เสียชีวิต กรณีผู้ป่วยโควิด-19 เสียชีวิต เพื่อการจัดการเชื้อ โดยระบุว่า

แนวทางจัดการศพผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19

0.เมื่อผู้ป่วยเสียชีวิตสารคัดหลั่งที่อยู่ในศพยังสามารถแพร่กระจายเชื้อได้
0.ควบคุมสารคัดหลั่งโดยเก็บศพไว้ในถุงซิปกันน้ำอย่างน้อยสองชั้นและใช้น้ำยาฆ่าเชื้อโรคทาด้านนอกถุงเก็บศพ
0.ห้ามเปิดถุงเก็บศพโดยเด็ดขาด ไม่มีการอาบน้ำศพ รดน้ำศพ และฉีดยารักษาศพ
บรรจุศพพร้อมถุงลงในโลงศพ และปิดฝาโลงให้สนิท ญาติสามารถนำศพไปทำพิธีกรรมทางศาสนาได้อย่างปลอดภัย
0.การเผาหรือฝังศพจะไม่ก่อให้เกิดการแพร่กระจายเชื้อ

ในขณะที่สำนักนักจุฬาราชมนตรีได้ให้แนวทางและวิธีการจัดการศพมุสลิมที่เสียชีวิตจากโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ดังนี้

——–

1. ให้ตะยัมมุมให้แก่ศพ ตามประกาศจุฬาราชมนตรี ฉบับที่ 3/2563 ลงวันที่ 25 มีนาคม 2563 โดยวิธีการดังต่อไปนี้

1.1 ให้ผู้ทำตะยัมมุมตั้งเจตนา (เนียต) ว่า “ข้าพเจ้าตั้งใจตะยัมมุมแทนการอาบน้ำให้แก่ศพนี้เพื่ออัลลอฮ์ ตะอาลา” โดยให้เนียตขณะยกฝ่ามือขึ้นหลังจากตบฝุ่นแล้ว

1.2 ใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างตบฝุ่นครั้งที่ 1 เพื่อลูบบริเวณใบหน้าศพ

1.3 ใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างตบฝุ่นครั้งที่ 2 แล้วใช้ฝ่ามือขวาลูบมือขวาของศพถึงข้อศอก หลังจากนั้นใช้ฝ่ามือซ้ายลูบมือซ้ายของศพจนถึงข้อศอกหรืออย่างน้อยที่สุดลูบให้ถึงข้อมือทั้ง 2 ข้าง

2. หากการสัมผัสศพโดยตรงนั้นไม่ปลอดภัยต่อผู้ปฏิบัติงานหรือผู้ทำตะยัมมุม อนุญาตให้ทำตะยัมมุมบนถุงห่อศพโดยไม่ต้องแกะถุงออก และให้ปฏิบัติตามรายละเอียดที่ระบุในข้อที่ 1

3. กรณีผู้ทำตะยัมมุมได้ละหมาดญะนาซะห์ให้แก่ศพแล้ว ให้รีบนำศพไปฝังที่สุสานทันที แต่หากยังมิได้ละหมาดญะนาซะห์ให้แก่ศพ ให้ญาติของผู้เสียชีวิต (เฉพาะญาติใกล้ชิดเท่านั้น) ละหมาดที่สุสาน โดยให้ผู้ร่วมละหมาดป้องกันตนเองโดยการสวมใส่หน้ากากอนามัย และเว้นระยะห่างระหว่างกัน 2 เมตร ทั้งนี้ ให้ฝังศพผู้เสียชีวิตในท่านอนตะแคงขวาหันหน้าไปทางกิบละห์ (ทิศตะวันตก)

4. กรณีไม่มีบุคลากรหรือแพทย์มุสลิม ขอให้ทางโรงพยาบาลหรือญาติของผู้เสียชีวิตติดต่อคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดหรืออิหม่ามในพื้นที่ของผู้เสียชีวิต มารับศพไปจัดการละหมาดและฝังทันที โดยให้ปฏิบัติตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขอย่างเคร่งครัด จนการฝังแล้วเสร็จ ทั้งนี้ หากจังหวัดใดไม่มีคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัด ให้โรงพยาบาลหรือญาติของผู้เสียชีวิตติดต่อมายังสำนักจุฬาราชมนตรี หมายเลขโทรศัพท์ 02-9494278, 02-9494288, 02-9494312-3, 094-5535655, 089-6353554 เพื่อประสานงานในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป
ในขณะที่สภาวินิจฉัยหลักการอิสลามของอียิปต์ให้ทัศนะเพิ่มเติม “หากการตะยัมมุมนั้น ยังถือเป็นอุปสรรค (ไม่สามารถทำได้ ) ซึ่งไม่สามารถเผชิญต่อการเกิดระบาดได้ ก็ไม่ต้องทำการตะยัมมุม แต่ยังคงทำการห่อ ละหมาดและฝังศพ อย่างสุดความสามารถ เท่าที่จะทำได้แก่ศพที่ติดเชื้อ” (อ้างอิงจาก https://www.masrawy.com/news/news_egypt/details/2020/3/17/1745082/دار-الافتاء-ترد-كيف-ي-غسل-ويكفن-من-مات-بفيروس-كورونا-)
จากเหตุผลดังกล่าวจึงจำเป็นผู้นำมุสลิมแต่ละพื้นที่ไม่เพียงประชาสัมพันธ์หลักการดังกล่าวแต่ควรเตรียมความพร้อมผู้รับผิดชอบและจะดียิ่งหากสามารถอบรมสัปปุรุษแต่ละมัสยิดทั้งหญิงและชายในการจัดการศพผู้ติดโควิด
อีกประการที่สำคัญยิ่งคือความร่วมมือระหว่าง โรงพยาบาล แพทย์ พยาบาลกับองค์กรศาสนาในการทำงานร่วมกัน โดยเฉพาะในจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่มีแพทย์ พยาบาลมุสลิมที่พื้นฐานการเรียนศาสนา ดังตัวอย่างในประเทศมาเลเซีย
หมายเหตุ
1.
ดูคลิปการอาบนำ้ศพกรณีนี้สาธิตโดยองค์กรศาสนามาเลเซียJAKIM
https://www.facebook.com/100000198866336/posts/3350251444991451/?d=n
2.คลิปการจัดการศพทั่วไปในประเทศไทยติดโควิด https://m.youtube.com/watch?v=d0cg4s7o4v4

3.ความร่วมมือระหว่างแพทย์และองค์กรศาสนามาเลเซียในการจัดการศพมุสลิม

4. คลิปการอบรมการจัดการศพมุสลิมที่ติดโควิด ประเทศอินโดนีเซีย
(https://m.youtube.com/watch?v=TpWfPm9jW1E)

 13,242 total views,  2 views today