ซากาตในฐานะกลไกแก้ปัญหาความยากจนและการสานสายใยสัมพันธ์: บทเรียนจากมัสยิดบ้านเหนือ

โดย.ดร.วิสุทธิ์ บิลล่าเต๊ะ อิหม่ามมัสยิด

ณ.​ 27​ รอมาฎอน​ 1442​ /9 พ.ค.​ 2564​ ข้าวสาร​ 110 กระสอบ​ซึ่งมัสยิดบ้านเหนือเตรียมไว้เพื่อให้สัปปุรุษซื้อเป็นซากาตฟิตรอฮ​ ถูกทยอยนำมาจัดการชั่งน้ำหนักเป็นทะนานตามที่กำหนดไว้​ (1 ทะนาน=2.8​ กก.)​ แล้วขายให้สัปปุรุษที่ต่างทยอยกันมาซื้อ​ เสร็จแล้วก็จ่ายเป็นซากาตฟิตรอฮของตนและครอบครัว​เลย โดยจ่ายกับเจ้าพนักงานที่มัสยิดแต่งตั้งไว้และรอรับซากาตอยู่ที่มัสยิดนั่นเอง

กระบวนการจัดการซากาตฟิตรอฮแบบนี้ที่มัสยิดบ้านเหนือ​ ดำเนินมานับตั้งแต่ปี​ 2540 จากการใช้ข้าวสาร​ 50​ กระสอบ​ จนเพิ่มเป็น​ 110​ กระสอบในปีนี้​
เป็นกระบวนการที่ทำให้สัปปุรุษที่ได้รับซากาตมีข้าวสารกินไปราว​ 3 เดือนเลยทีเดียว​ และกำไรจากการขายก็นำมาเป็นของขวัญกำลังใจแด่นักเรียนนักศึกษาที่เรียนศาสนาอีกทีหนึ่ง​ ทั้งนี้​ ทางมัสยิดถือว่านักศึกษาเหล่านี้ไม่ใช่ผู้มีสิทธิรับซากาตแต่อย่างใด​ ยกเว้นคนที่มีฐานะยากจน​ ก็รับซากาตไปในฐานะคนยากจนคนหนึ่ง

นอกจากซากาตฟิตรอฮแล้ว​ มัสยิดบ้านเหนือยังจัดระบบซากาตรายได้อีกด้วย​ โดยขอให้สัปปุรุษที่มีฐานะดีจ่ายซากาตผ่านมัสยิด​ รวมทั้งกลุ่มออมทรัพย์มัสยิดบ้านเหนือเองก็จ่ายซากาตผ่านช่องทางนี้ด้วย

กระบวนการนี้ทำให้มัสยิดช่วยเหลือสัปปุรุษผู้ยากจนได้​ ทั้งในรูปของการสร้างอาชีพและในรูปเงินสวัสดิการรายเดือน​ จนปัญหาความยากจนในชุมชนเบาบางลงไปมาก​ เมื่อเงินซากาตส่วนของคนจนเพียงพอแล้ว​ มัสยิดจึงนำซากาตไปดำเนินการในภาคส่วนสำคัญยิ่งอีกประการหนึ่ง​ คือ​ ส่งเสริมการศึกษาแก่เด็กกำพร้าและเด็กยากไร้ทั่วไป

การดำรงอยู่ของกองทุนซากาตมัสยิดบ้านเหนือร่วมกับกองทุนเด็กกำพร้ามัสยิดบ้านเหนือ​ เป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้​โรงเรียนกัลยาณชนรังสรรค์มูลนิธิ​ มัสยิดบ้านเหนือ​ สามารถอุปถัมภ์เด็กกำพร้าและเด็กยากไร้ได้ถึง​ 144​ คนในปีการศึกษาที่ผ่านมา​ โดยเป็นเด็ก​ ๆ​ จากจังหวัดต่าง​ ๆ​ 12​ จังหวัด​ พวกเขามาเรียนที่นี่โดยมัสยิดบริการให้ทั้งที่พัก​ อาหาร​ หนังสือ​ เสื้อผ้า​ และเงินบำรุงขวัญเดือนละ​ 500​ บาท​ จนจบ ม.6.และในปีการศึกษานี้คาดว่าจะมีจำนวนนักเรียนที่ขอรับอุปถัมภ์เพิ่มมากขึ้น

ซากาตจึงเป็นบทบัญญัติที่หากนำมาปฏิบัติกันอย่างจริงจังตามเจตนารมณ์อิสลาม​ จะสามารถแก้ปัญหาสังคมและเศรษฐกิจได้มากมาย

 6,649 total views,  4 views today