อนาคตการเมืองชายแดนใต้ 2026 : จากวิกฤตศรัทธาท้องถิ่น สู่โจทย์ใหญ่การเลือกตั้งระดับชาติ

อุสตาซอับดุชชะกูรฺ บินชาฟิอีย์ (อับดุลสุโก ดินอะ) : เรียบเรียง
ด้วยพระนามของอัลลอฮฺผู้ทรงเมตตากรุณาปรานีเสมอ ขอความสันติและความจำเริญแด่ศาสนทูตมุฮัมมัด ผู้เจริญรอยตามท่านและสุขสวัสดีผู้อ่านทุกท่าน

บทนำ
     การเมืองในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้หรือปาตานีกำลังเผชิญกับจุดเปลี่ยนสำคัญ ข้อมูลจาก SAMA-SAMA SURVEY 2025 สะท้อนให้เห็นถึง “ภาวะสุญญากาศทางความเชื่อมั่น” ระหว่างประชาชนกับผู้บริหารท้องถิ่น (อบต./อบจ.) ท่ามกลางวิกฤตอุทกภัยที่ผ่านมา แต่ในขณะเดียวกันกลับเกิดหน่ออ่อนของความหวังจากพลังคนรุ่นใหม่ที่รุกคืบเข้ามามีบทบาทในพื้นที่สาธารณะมากขึ้น

อธิบายและอภิปรายในเชิงรัฐศาสตร์ : วิถีคนชายแดนใต้
ในทางรัฐศาสตร์ ปรากฏการณ์นี้อธิบายได้ผ่าน 3 มิติสำคัญ คือ:

• วิกฤตความชอบธรรม (Legitimacy Crisis): ตัวเลขความไม่พึงพอใจต่อผู้บริหารท้องถิ่นที่สูงถึง 61.6% ชี้ให้เห็นว่าโครงสร้างการเมืองแบบเดิมที่อาศัยเครือข่ายอุปถัมภ์เริ่มใช้ไม่ได้ผลเมื่อเกิดวิกฤตจริง ประชาชนไม่ได้มองแค่ “บารมี” แต่พิจารณาที่ “ประสิทธิภาพ” ในการจัดการสาธารณภัย

• การเมืองภาคพลเมือง (Civil Politics): คะแนนความพึงพอใจต่อเยาวชนอาสาสมัครที่สูงถึง 67.5% แสดงให้เห็นว่าพื้นที่ทางการเมืองในชายแดนใต้กำลังเคลื่อนย้ายจาก “สภา” มาสู่ “ถนน” และ “ชุมชน” คนรุ่นใหม่กลายเป็นตัวแสดงหลัก (Key Actor) ที่มีความยืดหยุ่นและเข้าถึงใจประชาชนได้มากกว่า

• จริยธรรมทางการเมืองและอัตลักษณ์ทางศาสนา: การปฏิเสธการซื้อสิทธิ์ขายเสียงสูงถึง 88.1% โดยอ้างอิงหลักการ Risywah (สินบน) ไม่ว่าจะอ้างในนามบริจาค ซอดาเกาะห์ หรือหิบะห์ สะท้อนว่าคนในพื้นที่กำลังเชื่อมโยง “อุดมการณ์ศาสนา” เข้ากับ “ประชาธิปไตยที่สะอาด” ซึ่งเป็นการสร้างภูมิต้านทานทางการเมืองที่เข้มแข็งกว่าในอดีต

บทสรุป : จากท้องถิ่นสู่เวทีระดับชาติ
ผลสำรวจนี้เปรียบเสมือน “สาร” ที่ส่งตรงถึงพรรคการเมืองทุกระดับ ความพึงพอใจที่ต่ำต่อการจัดการน้ำท่วมและความต้องการกวาดล้างยาเสพติด (68.8%) แสดงให้เห็นว่าปัญหาปากท้องและความปลอดภัยคือ “ความจริงพื้นฐาน” ที่ประชาชนต้องการ ไม่ใช่เพียงวาทกรรมทางการเมืองเรื่องความมั่นคงแบบเดิมๆ

ข้อเสนอแนะ : นโยบายที่พรรคการเมืองต้องนำเสนอ
เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของประชาชนในการเลือกตั้งที่กำลังจะมาถึง พรรคการเมืองควรนำเสนอนโยบายดังนี้:

• ระดับท้องถิ่น (อบต./อบจ.):

  • Transparency 2.0: การบริหารงานแบบ Open Data ที่ประชาชนสามารถตรวจสอบงบประมาณเยียวยาน้ำท่วมได้แบบเรียลไทม์
  • Youth Integration: สร้างกลไกให้กลุ่มเยาวชนอาสาสมัครมีส่วนร่วมในสภาที่ปรึกษาท้องถิ่นอย่างเป็นทางการ

• ระดับชาติ (สส.):

  • Decentralization & Human Rights: การกระจายอำนาจการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและภัยพิบัติให้ท้องถิ่นตัดสินใจเองได้มากขึ้น
  • Holistic Anti-Drug Policy: นโยบายแก้ปัญหายาเสพติดที่เชื่อมโยงกับการสร้างงานและการศึกษา ไม่ใช่เพียงการปราบปรามด้วยกำลัง
  • Value-Based Campaign: การหาเสียงที่ชูประเด็น “การเมืองที่มีศักดิ์ศรี” (Politik Bermaruah) เพื่อดึงดูดกลุ่มผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งที่ตื่นตัวเรื่องจริยธรรมศาสนา

      หากพรรคการเมืองใดสามารถประสานระหว่าง “ความต้องการเร่งด่วน” (ยาเสพติด/เศรษฐกิจ) เข้ากับ “พลังคนรุ่นใหม่” และ “ความสุจริต” ได้ พรรคนั้นจะมีโอกาสสูงสุดในการครองใจชาวประชาในปี 2026 นี้
      แต่อย่างไรก็แล้วในการเมืองชนบท ผู้คนยังผูกพันกับระบบอุปถัมภ์สูง โดย สส. แบบเขต คนยังเลือกคนที่ชอบ แต่ ปาร์ตี้ลิสต์ พรรคที่ใช้ (ผ่านกระแสทั้งในชายแดนใต้กับระดับชาติ)

 65 total views,  65 views today